Znate li ko su vam bili preci?
Koliko puta ste slušali kako vam babe, dede ili roditelji pričaju o vašim precima, navodeći njihova imena, kad i gde su živeli, a da o tome sada ne znate ništa.
Da li znate istoriju svoje familije? Da li vaša familija ima svoj grb? Šta znači vaše ime ili prezime? U današnje vreme je uz pomoć DNK testova lako proveriti da li je možda baš vaša familija u srodstvu sa Nemanjićima, Teslom, Đokovićem ili možda sa Karlom Maldenom, Pitom Maravićem…
Na područje Sjedinjenih Američkih Država Srbi su počeli da se doseljavaju početkom 19. veka. Mnogi od njih, poput Nikole Tesle i Mihajla Pupina su ostavili neizbrisiv trag kako u američkoj, tako i u svetskoj istoriji. U stvaranju američke države učestvovali su i drugi Srbi koji su zaslužili svoje mesto u istoriji. Tako je Đorđe Šagić, poznatiji kao Džordž Fišer, bio jedan od vođa Teksaške revolucije, zatim heroji iz Prvog svetskog rata Džejk Aleks Mandušić, heroji američke vojske Lens Piter Šijan i Mičel Pejdž (o njima možete više pročitati u broju od avgusta 2018. godine koji možete naći na našem sajtu www.balkancitymagazine.com), glumac Karl Malden rođen pod imenom Mladen Sekulović je osvojio Oskara, a Pit Maravić poznat pod nadimkom „Pistol Pit“ bio je čuveni NBA košarkaš. Svi oni sa ponosom isticali da su Srbi, a u svojim domovima slavili su slave i poštovali druge srpske običaje.
Zato ćemo vam u narednih nekoliko brojeva predstaviti Društvo srpskih rodoslovaca „Poreklo“ iz Beograda, koje se od 2012. godine bavi istraživanjem porekla našeg naroda. Oni su pokrenuli Srpski DNK projekat, koji ima za cilj da iz dobijenih podataka sagleda strukturu našeg naroda. Osim o ovom projektu pisaćemo i o poreklu imena, poreklu prezimena, grbovima…
Društvo srpskih rodoslovaca „Poreklo“
Društvo srpskih rodoslovaca „Poreklo“ iz Beograda koje se bavi istraživanjem porekla prezimena, rodova, a u širem smislu i porekla našeg naroda u celini. Osnovano je 1. februara 2012. godine, a danas broji više od 500 članova iz Srbije, okruženja i iz dijaspore. Od osnivanja do danas društvo je pokrenulo više poduhvata od nacionalnog značaja.
Najznačajniji poduhvat DSR „Poreklo“ je pokretanje Srpskog DNK projekta 2012. godine i do sada je testirano više od 7000 pojedinaca iz svih krajeva gde Srbi žive. Istraživanja se rade putem DNK analize Y-hromozoma, koji se prenosi sa oca na sina i koji mutira na svakih 5-6 generacija. Kada je u pitanju naš narod, ova vrsta DNK analize je zato još interesantnija, jer se u srpskom narodu osim prezimena, koje se najčešće prenosi s oca na sina, kod nas tako prenosi i krsna slava, što predstavlja treći vredan uporedni parametar kod ovakvih ispitivanja. Kombinacija navedenih triju parametara daje iznenađujuće konkretne rezultate i pomaže u odgonetanju porekla porodica, stanovništva određenih oblasti i naroda u celini.
Baza Srpskog DNK projekta je namenski izrađen softver prilagođen potrebama ovakvih istraživanja i u svetu spada među najsavremenije softvere ove vrste u svetu.
Drugi kapitalni projekat odnosi se na Digitalna biblioteka „Poreklo“, koja je osnovana krajem 2016. godine. Osnovu ove digitalne biblioteke čine dve najvažnije kolekcije rodoslovne literature. To su zbornici SANU Naselja i poreklo stanovništva i tri zbirke Hronika sela. Sve zajedno reč je o više od 600 prvorazrednih naslova iz oblasti rodoslovlja. Danas Digitalna biblioteka “Poreklo” broji više od 6300 knjiga i časopisa iz oblasti rodoslovlja, istorije, etnologije, arheologije, lingvistike, heraldike itd.
Društvo je posebno ponosno sa Srpskom bibliotekom na engleskom jeziku, koja broji blizu 150 domaćih i stranih naslova na engleskom jeziku iz oblasti srpske i jugoslovenske istorije, etnologije, religije, i jezika. Digitalna biblioteka je zasnovana na poznatoj pretraživoj bibliotečkoj platformi ResCarta. Najvažniji kvalitet ove platforme je upravo njena pretraživost u tekstu. Zahvaljujući našim stručnjacima za digitalizaciju, ovaj softver je posebno usavršen za čitanje ćiriličkih knjiga, čime danas spada možda među najbolje softvere ove vrste.
Projekat „Grbovnik“ predstavlja najvažniji poduhvat DSR „Poreklo“ na polju heraldike. Pokrenut je 2017. godine s ciljem da se na jednom mestu prikupi sva relevantna heraldička građa za istraživanje heraldike naših prostora. To se pre svega odnosi na prikupljanje i sistematizaciju srednjovekovne heraldičke građe kao i na prikupljanje i sistematizaciju građe koja se odnosi na jednu pojavu s kraja 16. veka koja je u nauci poznata kao ilirska heraldika.
Do sada je najviše posla urađeno na prikupljanju građe koja se odnosi na ilirsku heraldiku koja je imala presudan uticaj na razvoj savremene heraldike većine balkanskih zemalja. U sklopu ovog poduhvata prikupljena je gotova sva poznata i dostupna heraldička građa.
O svemu ovome, kao i o drugim temama čitajte u narednim brojevima Balkan City Magazina.
U narednom broju: Srpski DNK projekt.
Milan Brašanac
