Banje u Srbiji – Ribarska Banja

Istorija
Ribarska Banja dobila je ime po ribarima koji su na njenim izvorima, za Kneza Lazara, pecali pastrmku izuzetnog kvaliteta. Korišćenje njenih lekovitih svojstva ipak zadire mnogo dublje u prošlost, još u vreme Rimljana i  4. vek nove ere, o čemu svedoče arheološki ostaci iz okoline banje. Nastanak kupatila se po legendi vezuje za eru Carice Milice, koja je po nekim izvorima dolazila u Ribarsku Banju kako bi održavala svoju lepotu. Ni Turci nisu bili ravnodušni na blagotvorna, lekovita dejstva ove banje pa su stoga u njoj podigli hamam, koji su posećivali radi negovanja tela i duha. Pet vekova kasnije na temeljima starog turskog hamama izgrađeno je novije kupatilo, po nalogu srpskog kneza Aleksandra Karađorđevića, koji je ovu banju prvi put posetio 1852. godine. Nedugo zatim 1854. godine banja dobija i svog prvog stalnog banjskog lekara. Deceniju kasnije u banji su podignute mehana, opšta trpezarija i starešinska zgrada, a kaptirana su i dva njena izvora – Hladna sumporača i Kničanka. Burna previranja koja je 19. vek doneo Srbiji, nisu zaobišla ni Ribarsku Banju, pa je tokom srpsko-turskog rata 1876. ona skoro potpuno sravnjena sa zemljom. Sve do početka 20. veka Ribarska Banja, u odnosu na druge srpske banje, bila je prilično primitivno uređena i slabo eksploatisana. Njen stvarni razvoj započinje 1904. godinom i početkom vladavine kralja Petra I Karađorđevića, koji je pokazao veliko interesovanje za razvoj ovog lečilišta, pa je tako 1910. godine izgrađen najveći broj banjskih objekata, i u velikoj meri regulisana infrastruktura. Sve do Drugog svetskog rata Ribarska Banja nije uspela da postane više od banje sezonskog karaktera. Tokom dve posleratne decenije Ribarska Banja korišćena je isključivo kao odmaralište i banja za rehabilitaciju plućnih bolesti. Promene nastaju 1967. godine kada je otvoreno Odeljenje za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju, koje je uskoro preraslo u moderan Zavod za lečenje i rehabilitaciju obolelih od ortopedskih, koštanozglobnih i degenerativnih oboljenja „Ribarska Banja“.

Geografski položaj i klima

Ribarska Banja smeštena je na severnim padinama planine Veliki Jastrebac, na nadmorskoj visini od 540 metara. Ušuškana je kotlinama Ribarske i Banjske reke i obiluje prirodnim lepotama. Njena lokacija u centralnoj Srbiji čini je lako dostupnom iz svih krajeva države.  Od Kruševca, Ribarska Banja je udaljena 34 km jugoistočno, dok je od Aleksinca deli ista kilometraža, ali jugozapadno. Iz Beograda, najjednostavnije je doći autoputem Beograd – Niš, a potom se odvojiti i nastaviti preko Kruševca. Zbog relativno visoke nadmorske visine i zbog činjenice da je okružena planinskim ograncima, banja ima subplaninsku klimu. Uopšteno posmatrano, ona ima malo padavina na godišnjem nivou, sa najkišovitijim majem i  najsuvljim februarom. Okružuju je hrastove i bukove šume, impozantne u svojoj lepoti. Ove šume, obnovljene su početkom 21. veka, jer su sve do samog kraja 19. veka bile sistematski uništavane.

Sport, rekreacija i kultura u Ribarskoj Banji

S obziom na to da je Ribarska Banja smeštena na obroncima planine Veliki Jastrebac, mogućnosti za rekreaciju su velike. Planinarske staze do različitih vrhova ove planine, učiniće vaš boravak u Ribarskoj Banji nezaboravnim, a hajka na vukove i lisice obogatiće svačije lovačke priče. Takođe, možete poći i u lov na pitomiju krupnu i sitnu divljač na otvorenim i zatvorenim lovištima. Okolina banje pogoduje šetnjama u prirodi, a iz nje se organizuju izleti do Kruševca i Niša, manastira Naupare, Veluće i Kalenić. Ribarsku Banju karakteriše i bogat kulturni program, koji svoj vrhunac dostiže leti u vidu kulturne manifestacije “Kulturno leto”. Iz godine u godinu ovu menifestaciju posećuje i prati oko 3000 gledalaca, a ovaj broj, takođe, iz godine u godinu raste. Tokom “Kulturnog leta”, na otvorenim i zatvorenim pozornicama banje, smenjuju se različita kulturno umetnička društva koja obogaćuju život ovog lečilišta sa burnom prošlošću.