Banje u Srbiji – Banja Koviljača

Banju Koviljaču, jednu od osam kraljevskih banja, sa tradicijom dugom preko 150 godina, često nazivaju i “Podrinjskom lepoticom”. Pored Banje prolazi magistralni put Zvornik – Loznica, a u neposrednoj blizini je i granica sa BiH (5 km). Banja je od Loznice udaljena svega  6 km, od Zvornika nepunih 20 km, a od Beograda oko 150 km. Guste šume, reka Drina i umereno-kontinentalna klima, čine vazduh ove banje čistim i svežim čak i tokom letnjih vrućina. Ovi faktori uticali su na to da Banja Koviljača dobije status klimatskog mesta tj. vazdušnje banje, iako se nalazi na nadmorskoj visini od svega 128 m. Turistički sadržaj Banje Koviljače je bogat i raznovrstan, pa je zasluženo dobila naziv “Kraljevska banja”.

Istorijat
Istorijat Banje Koviljače je jako bogat i datira još iz perioda Ilira, starih Rimljana, Turaka, pa sve do današnjih dana. Prvi pisani izvori iz 1533. godine ukazuju da je narod masovno pohodio njene lekovite izvore. Prva zgrada za smeštaj gostiju, sa deset soba, izgrađena je 1858. godine, a Banja je stavljena pod zaštitu države 1867. godine, za vreme vladavine Mihaila Obrenovića. 1898. godine Nаrodnа Skupštinа donelа je Zаkon o ustupаnju Bаnje Koviljаče nаrodu okrugа podrinjskog u eksploаtаciju i od tada počinje podizanje i razvoj Banje Koviljače. Od tada, pa sve do II svetskog rata, uz kraće prekide, traje period izgradnje i pune afirmacije u kome Banja Koviljača postaje ne samo moderno lečilište, već i mondensko sastajalište koje posećuju srpski velikani. U lepotama Banje Koviljače, između ostalih, uživali su i Dositej Obradović i Vuk Karadžić, a svoje rane u banji vidao je i srpski Vožd Karađorđe. Na raskošne balove dolazio je i Kralj Aleksandar Karađorđević. Banja Koviljača postaje banjsko lečilište u vreme Kralja Petra I Karađorđevića koji je 1908. godine uz svoju rezidenciju podigao savremeno sumporno kupatilo. Banja je potpuno izgrađena tokom dvadesetih i tridesetih godina XX veka. Podignuti su luksuzni hoteli i vile, a lepo je uređen i park koji povezuje banjske objekte. Mesto glavne zabave od 1939. godine postaje nadaleko poznat Kursalon koji je plenio svojom lepotom, a bogat enterijer u sebi još uvek nosi duh prošlih vremena. Prva kockarnica na Balkanu otvorena je baš u Kursalonu.

Banjski park
Simbol Banje Koviljače, čuveni banjski park, koji se prostire na površini od 40 hektara, stvaran je po uzoru na zapadnoevropske parkove i predstavlja drugi park po veličini u Srbiji. Smešten u podnožju šume graba, cera i bukve, banjski park još od početka XX veka mami svoji izgledom i lepotom, a sam centar ovog muzeja prirode na otvorenom čini grandiozna fontana, koja je u novijoj istoriji zamenila prvobitno postavljen nešto manji vodoskok. Preko osamdeset vrsta drveća, prekrasni cvetni aranžmani poput onih u letnjim rezidencijama kraljeva i prostrane travnate površine čine šetnju u ovom parku posebnom i nesvakidašnjom. Ambijentu doprinose i očuvane predratne vile Dalmacija i Hercegovina, kao i zdanje kupatila Kralja Petra I koje posetioce odvlače iz sadašnjosti u davno zaboravljen svet prošlosti.

Turizam
Turistički sadržaj Banje Koviljače bogat je i raznovrstan. Tokom letnjih meseci smenjuje se kulturne i sportske manifestacije, ali se one organizuju i tokom godine. Likovna kolonija, folklorna i razna druga kulturno umetnička društva, Đački Vukov sabor samo su neke od manifestacija, kojima je domaćin Banja Koviljača. Drinsku regatu “U ritmu Drine i plesa” organizuje opština Loznica u saradnji sa opštinama Mali Zvornik i Zvornik u Republici Srpskoj. Regata kreće iz Malog Zvornika, odakle se spustom dugim 18 km u trajanju od nešto više od 3 sata stiže do Žićine plaže u Banji Koviljači. Popularni događaj je i Džipijada, koje se održava dva puta godišnje pod pokroviteljstvom Auto-moto kluba “Ekstrem015”. Ljubitelji pecanja mogu uživati u Somovijadi – ribolovnoj sportsko-turističkoj manifestaciji, koja iz godine u godinu okuplja sve više učesnika i posetilaca zbog čega je poprimila međunarodni karakter. Svima koji preferiraju aktivniji odmor, Banja Koviljača nudi veliki broj terena za sportove poput fudbala, tenisa, odbojke i rukometa, al i nešto ekstremnije aktivnosti poput paraglajdinga. Za ovaj sport koristi se planina Gučevo, odakle se mogu izvesti tandemski letovi, tokom kojih se savlađuje visinska razlika od preko 600 metara. Na ovim prostorima istorija je ostavila arheološke tragove u vidu Soko grada, kojeg je sagradio despot Stefan Lazarević. Manastir Tronoša završen je 1317. godine, a njegova gradnja započeta je u vreme vladavine kralja Dragutina. Gosti Banje Koviljače, takođe mogu obići i manastir Sv. Nikolaja.