U škripcu

Bend koga su svi mnogo voleli

Jednu od najpopularnijih novotalasnih grupa na prostorima bivše Jugoslavije –  “U škripcu”, osnovala su tri školska druga: Milan Delčić Delča, Zoran Vulović Vule i Aleksandar Vasiljević Vasa. Delča je na početku svirao gitaru, ali je vremenom odustao od te uzaludne aktivnosti, pa se okrenuo pevanju. Njih trojica su kao srednjoškolci pripremali amaterske pozorišne predstave, a 1979. godine počeli su da sviraju u postavi sa dve gitare i klavijaturama. U početku su se zvali “Prolog za veliki haos” i “Furije furiozno furaju”. Krajem sedamdesetih godina počeli su da rade kao novinari-saradnici u emisiji “Mladi novi svet” na radiju “Studijo B”, koja je 1981. godine prerasla u “Ritam srca”. Delča je bio kum emisije dok je njegov glas snimljen za špicu.

Tokom  1980. godine postal su “U škripcu”, jer su se tako i osećali s obzirom na to da su stalni kuburili sa instrumentima i finansijama. Grupi se na samom početku delovanja pridružuju još dva člana, basista Aleksandar Lukić Luka i bubnjar Miloš Obrenović.

            Prvi snimci, pesme “Proleće” i “Pamflex dom” objavljeni su na kompilacijskom albumu “ARA – Artistička radna akcija” 1981. godine,  koji je okupio sastave druge generacije beogradskog novog talasa. Bend je na samom početku na svirkama plasirao “Pamflex concept” koji je osmislio Delča, a predstavljao je njihovu fiktivnu firmu, a na konceratima su reklamirali različite izmišljene proizvode. Tvrdili su da je reklama vrhunac umetnosti, pa su u okviru te propagandne akcije na nastupima čitali humoristične i ironične tekstove, a na sceni su se pojavljivali sa Pamflex zastavama, koristili su harmoniku i elemente teatarskog jezika.

Tokom 1981. godine bend je imao veliki broj svirki po beogradskim i zagrebačkim klubovima posle kojih su stekli veliki broj fanova, a 1982. godine na tržištu se pojvio debitantski album “Godine ljubavi”. Tokom rada na ploči formiran tim saradnika koji će se pojavljivati i na njihovim kasnijim izdanjima: Šaša Habić kao producent, te Slobodan Šajin i Moma Rajin kao autori omota. Prvenac su obeležile pesme “Hamuamule”, “Samuraj”, “Kao u boji”, “Proleće”…

Naredne godine objavljuju album “0 je”, koji je u to vreme oporezovan kao šund, međutim fanovi i kritičari su bili drugačijeg mišljenja, pa je album proglašen kao najbolji album te godine po izboru kritike časopisa “Rock” . Sa ploče se izdvajaju pesme “Beograd spava”, “Kockar” i jedan od najvećih hitova grupe “Siđi do reke”. Decembra 1983. godine, za novogodišnje praznike, u prodaji se našao mini LP “Nove godine”, sa koga je izdvojen istoimeni hit.

Sledećim albumom “Budimo zajedno” 1985. godine prave zaokret prema žanru koji je u to vreme nazivan “nova zabavna muzika”. Pored novih pesama, na ploči se našao ponovni snimak pesme “Hamuamule”. Kako ovim albumom nisu ponovili prethodne uspehe grupa je privemeno prestala da postoji.

Delča je 1984. godine diplomirao dramaturgiju i posvetio se pisanju za pozorište, dok Luka i Vaša rade u studiju kao snimatelji i producenti. Po povratku iz vojske, Vule planira da osnuje grupu “Bang Bang” u kojoj je trebalo i da peva. Ipak, u kombinaciju ulazi i Delča i odlučuju se da 1986. godine opet krenu pod starim imenom “U škripcu”. Međutim, Delča je morao na obavezno osluženje vojnog roka, pa ga na albumu “U škripcu” koji je ostao zapamćen po pesmi “ Vreme je za nas”,  menja Aco Tabaš. Kako obnovljena grupa ne postiže zapažen uspeh počela je postupno de se gasi.

Delča je posle dolaska iz JNA imao nameru da objavi solo ploču, ali je nikada nije uradio.  “U škripcu” se ponovo okupljaju 1989. godine u postavi Delča, Vule, Luka, Vaša, Škopi i bubnjar Ratko Ljubičić. Album “Izgleda da mi smo sami” objavljuju 1990. godine, a sledeće godine učestvuju na retrospektivnoj večeri Beogradskog proleća izvodeći obradu pesme “Stjuardesa” Radoslava Grajića Pesma se našla na festivalskoj ploči “Beograde”.

Sa početkom rata prekidaju redovan rad. Povremeno su se okupljali za veće nastupe (Studentski protest, Gitarijada u Zaječaru) i pripremali novu ploču do čije realizacije nije došlo. Deo tih pesama kasnije je iskorišćen za album grupe “Familija” koji su Vaša i Luka formirali sa članovima “Vampira” i za album “Delča i Sklekovi”.

IN MEMORIAM

Milan Delčić Delča – Nije dozvolio da mu bolest oduzme osmeh

            Rodjen je 1960.godine u Kruševcu. U Beogradu je završio XIII beogradsku gimnaziju, a 1984. godine diplomirao dramaturgiju na Fakultetu dramskih umetnosti. Osim što je zajedno sa bendom “U škripcu” objavio pet albuma, Delča je po raspadu grupe nastavio samostalnu karijeru pa je sa sastavom “Sklekovi” objavio još nekoliko albuma: „Delča i sklekovi” (1994), „S jezikom u usta” (1997), „Krenuo sam davno, ne sećam se gde” (2003) i kompilaciju najvećih hitova “Delča, a i U Škripcu” (2008).

Delča je bio autor i nekoliko pozorišnih predstava : „Hari ne putuje vozom“ (SKC, 1984.), „Kraljevo blago“ (Atelje 212, 1986.), „Transex hard-core one man show” (Bitef teatar, 1992.), „Radmilo Gnusni i Radmila Pogana“ (Bitef teatar, 1992). Osim toga bio je autor i režiser storije „Lepe, čiste, dobre“ u omnibusu „Beogradske priče“, dramaturg televizijske serije „Dome, slatki dome“, scenarista serije „U ime zakona“ (1991) i koscenarista filma „Ne skreći sa staze“ (2003).

Na “Art” televiziji je zajedno sa Vladimirom Djurićem Djurom vodio emisiju “Kult detektivi”, a kasnije je imao svoju samostalnu emisiju u noćnom programu “Kabinet doktora Mrmora”, gde je kao Dr Mrmor davao otkačene savete… Na televiziji “Yu Info”, potom na TV “Politika” imao je autorsku emisiju “Do 11”, gde je igrajući basket intervjuisao svoje goste. Neko vreme je bio i muzički urednik na TV “Metropolis”.

Pojavio se i u filmovima:”Dogodilo se na današnji dan” (1987), “Slatko od snova” (1994) i “Crveni kamion sive boje” (2004) i u seriji “Otvorena vrata” (1994-1995). Neko vreme proveo je u braku sa Vidom Crnčević… Nažalost, oboleo je od raka krvi, sa kojim se borio gotovo punu deceniju. Za njegovu bolest znalo je samo par najbližih prijatelja, nije želeo nikoga da opterećuje tim saznanjem. Njegovi roditelji su saznali da je bolestan tek dva meseca pred smrt. Delča je uvek bio pozitivan, omiljen u društvu, multitalentovan i veoma aktivan i kreativan do kraja. Marta 2006 održao je koncert sa drugovima iz “Škripca” u Domu Omladine. Bavio se i fotografijom, pa je 2010. godine  priredio samostalnu izložbu pod nazivom “Manhattan from Brooklyn”.

Milan Delčić Delča preminuo je 24. jula 2011. godine u Beogradu.

Diskografija

 

“Godine ljubavi –  1982

“0 je” – 1983

“Nove godine” – 1983 (mini LP)

“Budimo zajedno” – 1985

“U škripcu” – 1987

“Izgleda da mi smo sami” – 1990