Na vrhu dva retka cveta

Ramonda nathaliae i Ramonda serbica su dve endemske biljke koje se nalaze na teritoriji Srbije i predstavljaju pravi prirodni dragulj. Ove biljke, koje su zaštićene vrste, otkrivene su krajem 19. veka. Ramonda serbica je 1874. godine prvi put opisao čuveni srpski botaničar Josif Pančić. Nekoliko godina kasnije, otkrivena je nova vrsta slična Ramondi serbici, ali ne identična, koju su opisali Josif Pančić i dvorski lekar dr Sava Petrović. Ova nova biljka dobila je ime Ramonda nathaliae u čast kraljice Natalije Obrenović.

Natalijina ramonda danas se nosi povodom obeležavanja Dana primirja u Prvom svetskom ratu, kao simbol obnavljanja i otpornosti srpskog naroda. Razlikuje se od Ramonde serbice samo po obliku latica, ali obe vrste simbolizuju vitalnost i izdržljivost, jer mogu oživeti čak i nakon potpunog isušivanja.

Zaštita i značaj

Ove retke biljke su ne samo botanički dragulji već i važan deo nacionalnog identiteta. Njihova prisutnost podseća na otpornost prirode, kao i na istorijske i kulturne veze sa srpskom tradicijom. Ramonda serbica i Ramonda nathaliae postale su simbol borbe i izdržljivosti, a takođe su deo školskih programa i čest predmet istraživanja botaničara.